reblog

Cây diêm cuối cùng là câu chuyện cảm động về cây diêm cuối cùng giữa hai nhân vật kẻ thù và sau đó là những suy nghĩ về tình cảm của con người trong cuộc sống. Cùng VUIHOC Soạn bài Thực hành đọc cây diêm cuối cùng sách kết nối tri thức để tìm hiểu kỹ hơn về các chi tiết có trong tác phẩm này.

Soạn bài Thực hành đọc cây diêm cuối cùng sách kết nối tri thức

1. Câu 1 trang 60 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Cách kết hợp giữa yếu tố tự sự và yếu tố trữ tình ở trong bài tản văn. 

Phương pháp giải:

Đọc kỹ bài thơ để có thể trả lời câu hỏi. 

Lời giải chi tiết:

Tản văn tự sự vẫn lấy những sự kiện, nhân vật và cảnh vật làm nội dung biểu đạt chủ yếu, lấy sự trần thuật miêu tả làm phương thức biểu đạt chính. Nó chú trọng vào kể việc, ghi người và tả cảnh nhưng không giống như kể việc, ghi người hay tả cảnh trong tiểu thuyết. Kể chuyện trong tản văn là việc trần thuật một số phiến đoạn của các sự kiện, ghi người là việc ghi ra một số mặt quan trọng của nhân vật còn tả cảnh là việc miêu tả một số phương diện nào đó của cảnh vật; hơn nữa, những sự việc, con người và cảnh vật này đại đa số chỉ là những sự việc, con người và cảnh vật mà tác giả đã từng tiếp xúc qua, tác giả thường sử dụng nhân xưng ngôi thứ nhất. “Tôi” làm sợi dây liên kết giữa những phiến đoạn của sự kiện, những mặt nào đó của nhân vật hay phương diện nào đó của cảnh vật; thủ pháp miêu tả thường là việc vận dụng lược thuật và phác họa, ngôn ngữ vốn ít ỏi cốt chỉ vẽ ra tình trạng của sự kiện và thần thái của nhân vật hay đặc sắc của cảnh vật. Tản văn tự sự được chia thành: tản văn ký sự, tản văn tả cảnh, tản văn ghi người.

Tản văn trữ tình chính là tản văn lấy sự bộc lộ tư tưởng và tình cảm của tác giả làm chủ đạo, điều căn bản của nó chính là bộc lộ tình cảm. Trữ tình ở đây đã chỉ ra rằng nội dung chủ yếu của nó chính là tình cảm, đồng thời cũng chỉ ra được thủ pháp biểu hiện chủ yếu của nó đó là trữ tình. “Tình” trong tản văn trữ tình luôn chiếm một vị trí vô cùng quan trọng. Tản văn trữ tình ưu tú cần lấy “tình” làm sợi dây sắp đặt kết cấu và tính chủ quan của nó thực sự mãnh liệt. Ở phương diện này, tản văn trữ tình và thơ trữ tình có một điểm giống nhau, nhưng tản văn trữ tình khác với thể loại thơ trữ tình ở chỗ không trực tiếp bộc lộ ra nỗi lòng mà phần nhiều là sự việc sản sinh tình cảm, mượn cảnh để nói tình, lấy vật để nói chí, “tình” của nó phải có cái để dựa vào, tình thấm vào bên trong cảnh và vật rồi cũng bộc lộ ra, tình cảm chủ quan cùng cảnh vật khách quan có thể nhập vào làm một. Ngoài ra tình cảm trong tản văn trữ tình không tập trung như trong thơ trữ tình, nó thường thể hiện sự trải rộng của tư tưởng tình cảm ở một tổ chức, sắp xếp vô cùng công phu của tài liệu. Ngôn ngữ tản văn khác với ngôn ngữ thơ trữ tình là điều đã rất rő ràng.

2. Câu 2 trang 60 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức 

Tính chất lạ lùng mang màu sắc hư cấu của câu chuyện và cách thể hiện cảm xúc và suy tư của tác giả. 

Phương pháp giải:

Đọc kỹ câu chuyện để có thể trả lời được câu hỏi này.

Lời giải chi tiết:

Câu chuyện mang rất nhiều điểm hư cấu nhưng cái để người đọc chú ý ở đó lại chính là tình cảm của nhân vật ở trong truyện. Trong bão tuyết dữ dội hay bão bùng của thiên nhiên, con người có thể vượt qua được nó để sống sót. Hay việc gặp kẻ thù ở trong một hoàn cảnh éo le ấy mà không bị giết cũng là một sự việc hư cấu bởi trong hoàn cảnh ấy, người đó có thể hoàn toàn giết nhân vật tôi bởi vì anh chưa xác định được đó là thù hay bạn.

Nhưng đó chỉ là một yếu tố góp phần tạo nên thành công của câu chuyện, thành công lớn nhất của nó phải kể đến là việc thể hiện tình cảm và cảm xúc hết sức chân thật của tác giả. Mọi sự việc diễn ra một cách quá nhanh nhưng nó đều được tái hiện lại ở trong suy nghĩ chậm của tác giả khiến cho anh cảm thấy bản thân mình chưa kịp phản ứng lại được với tình huống của hiện tại bởi vậy sau từng hành động, nhân vật tôi đều sẽ ngẫm nghĩ về hành động đã xảy ra. Đây có lẽ là một nét đặc sắc trong câu chuyện này. 

Cây diêm cuối cùng là một tác phẩm rất hay của Cao Huy Thuần nói về những suy nghĩ về tình cảm con người trong cuộc sống. Bài viết Soạn bài Thực hành đọc cây diêm cuối cùng sách kết nối tri thức này sẽ giúp các em làm rő về nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng. Nếu các em muốn tham khảo về những bài soạn khác trong chương trình ngữ văn 11 hay thậm chí là những kiến thức về môn học khác thì hãy nhanh tay truy cập website vuihoc.vn để đăng ký những khóa học và trải nghiệm học cùng thầy cô VUIHOC ngay nhé!

Nguồn: 

https://vuihoc.vn/tin/thpt-soan-bai-thuc-hanh-doc-cay-diem-cuoi-cung-sach-ket-noi-tri-thuc-2427.html

Ai cũng biết Mũi Cà Mau là vùng đất thiêng liêng tận cùng của tổ quốc. Những tác phẩm về mảnh đất này cũng rất hay và cần được truyền tải tới nhiều người đọc hơn. Hãy cùng VUIHOC Soạn bài Cà mau quê xứ sách kết nối tri thức 11 tập 2 để có thể hiểu hơn về vùng đất đặc biệt này nhé!

1. Soạn bài Cà mau quê xứ sách kết nối tri thức: Trước khi đọc 

1.1 Câu 1 trang 45 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Ba tiếng "Mũi Cà Mau" gợi lên trong em những suy nghĩ và cảm xúc gì?

Trả lời:

Tên gọi Cà Mau được xuất phát từ cách mà đồng bào Khmer gọi tên vùng đất này đó là "Tưk Kha-mau", có ý nghĩa là nước đen. Nước đen là màu nước đặc trưng của lá tràm trong thảm rừng tràm U Minh bạt ngàn rụng xuống và làm đổi màu nước. Mũi Cà Mau - vùng đất tận cùng của tổ quốc, một điều kỳ diệu và độc đáo không một nơi nào có được, mà cư dân vùng này còn ví von là: “Ðất biết nở, rừng biết đi và biển sinh sôi”.

1.2 Câu 2 trang 45 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức 

Bạn đã biết được những gì về vùng đất Mũi Cà Mau (thông qua sách báo, phim ảnh và những phương tiện truyền thông,...)?

Trả lời:

Cà Mau là vùng đất thấp và đương nhiên thấp thì thường xuyên bị ngập nước. Hiện nay đang xuất hiện hiện tượng bồi lở ở cả hai phía biển Đông và Tây. Cà Mau có tới 5 nhóm đất chính gồm: đất phèn, đất bãi bồi, đất than bùn, đất mặn và đất kênh rạch. Nhóm đất mặn có diện tích 150.278 ha tập trung chủ yếu tại ven Biển Ðông và phía Nam của thành phố Cà Mau, các huyện Cái Nước, Ðầm Dơi, Ngọc Hiển và Trần Văn Thời. Ðất phèn có diện tích rất lớn rơi vào khoảng 334.925 ha, chiếm tới 64,27% diện tích tự nhiên, phân bổ hầu hết ở khắp các huyện trong tỉnh.

2. Soạn bài Cà mau quê xứ sách kết nối tri thức: Trong khi đọc 

2.1 Câu 1:  Tác giả đến Mũi Cà Mau với mục đích gì?

Tác giả đến với Mũi Cà Mau mục đích là để đi chơi. 

2.2 Câu 2: Chú ý những liên tưởng của tác giả về văn học.

Những liên tưởng của tác giả về văn học chính là những cái phai của Anh Đức, Nguyễn Tuân, Xuân Diệu từ hơn 40 năm về trước. Những trang kí, trang thư và trang thơ gieo mầm dưới mỗi câu, mỗi chữ lại là hạt hy vọng ứ nghẹn những khát khao được bung nở cây trái hòa bình.

2.3 Câu 3: Trạng thái tình cảm của tác giả và mọi người khi đến với Mũi Cà Mau.

Đối với tác giả, đây là vùng đất mãi nằm trong trí tưởng tượng từ rất lâu của mình, tác giả đã ấp ủ nó chỉ chờ tới ngày được xách ba lô lên và khám phá. Để rồi khi thực sự được tới Cà Mau, tác giả đã yêu và đắm chìm trong cảnh vật và con người nơi đây.

2.4 Câu 4: Hình ảnh nhà thơ Nguyễn Bính xuất hiện trong liên tưởng góp phần tô đậm thêm tâm trạng gì của người viết?

Hình ảnh nhà thơ Nguyễn Bính đã xuất hiện trong liên tưởng góp phần giúp tô đậm thêm tâm trạng nhớ nhà. 

2.5 Câu 5: Từ "xứ" được nói ở đây có kết nối như thế nào với nhan đề?

Từ "xứ" ở đây để chỉ những địa điểm của mũi Cà Mau.

2.6 Câu 6: Chú ý cái nhìn của người viết đối với những chi tiết thực của đời sống được ghi lại.

Họ đều dành nhiều tình cảm cho nơi đây, lưu luyến không muốn rời. Lang thang đi qua nhiều mảnh đất, từ “xứ” như được xuất hiện ở khắp mọi nơi. Đó chính là cái hãnh diện của những con người khi nhắc về quê hương của mình. Tác giả được ở nơi đây, cùng hòa vào với khung cảnh sống sinh hoạt của những con người ở Cà Mau. Ở đó có những ngôi nhà được làm bằng những thứ vật có sẵn ở đây. Có những con người rất cần cù chịu khó, đang làm công việc của mình để mưu sinh. Khung cảnh sinh hoạt của người dân Cà Mau luôn gắn liền với cây đước, nó mang đến nhiều tài nguyên, mang theo cả thứ ánh sáng đẩy lùi những khó khăn cho con người.

2.7 Câu 7 Những khó khăn, bộn bề mà con người ở đất Mũi Cà Mau đã trải qua.

Những con tôm bị ngạt thở do sình lầy, vì vậy mà những cây đước bị mọi người đốn hạ để cho ra được những vuông tôm sạch sẽ trong lành. 

2.8 Câu 8 Cách thể hiện cảm xúc của tác giả ở phần kết.

Ông thấy mọi thứ ở đây đều rất đẹp và đặc biệt, mà không ở nơi nào có thể có được. Để rồi nhà văn nhớ nhung và yêu thương đến mức nước mắt nhòe đi. Tác giả phải dành cho vùng đất này rất nhiều tình cảm nên cảm xúc mới bỗng chợt dâng trào đến như thế.

3. Soạn bài Cà mau quê xứ sách kết nối tri thức: Sau khi đọc

3.1 Câu 1 trang 50 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Tác giả có tâm thế như thế nào khi đến với vùng Mũi Cà Mau? Tâm thế đó có ý nghĩa gì với người viết tản văn?

Trả lời:

- Tác giả có tâm thế “đi chơi” gợi ra sự nhẹ nhàng và vui vẻ khi đến với Mũi Cà Mau.

- Tâm thế ấy giúp cho tác giả có thể tìm ra được niềm hứng khởi và cảm xúc mới mẻ để dễ dàng quan sát, trải nghiệm và sáng tác.

3.2 Câu 2 trang 50 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Tính chất tươi mới và sống động của thực tế đời sống con người ở vùng Đất Mũi được thể hiện thông qua những khung cảnh, nhân vật nào?

Trả lời:

Một số khung cảnh và nhân vật như:

- Anh bạn nhà văn Đất Mũi kể rằng đã chứng kiến đủ những xúc động của các vị khách khi tới đây: “Người ôm cây cột mốc, kẻ ôm cây đước, kẻ lại nằm lăn xuống bùn lầy để… khóc vì sướng”

- Cảnh mấy anh em nhà báo ngồi cởi trần lai rai tại một số ngôi nhà ở xã Đất Mũi, thông qua câu chuyện về những con người cụ thể, thêm thấu hiểu cách làm việc và sinh sống của cư dân nơi đây.

- Cảnh những người phụ nữ đang ngồi lột thịt ghẹ ở một cơ sở gia công thực phẩm của vợ chồng nhà anh Phúc hay chị Tuyết - một bức tranh sinh động về đời sống lao động của con người Đất Mũi.

- Câu chuyện gay cấn một thời về sự lựa chọn giữa con tôm hay cây đước, liên quan tới sinh mệnh chính trị của biết bao người, được kể lại trong căn nhà của Phó Chủ tịch xã Đất Mũi, Lê Hoàng Liêm.

3.3 Câu 3 trang 50 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Đến với Mũi Cà Mau, tác giả đã liên tưởng đến những nhà thơ và nhà văn nào đã có duyên nợ với mảnh đất này? Những liên tưởng ấy có ý nghĩa gì?

Trả lời:

- Tác giả đã liên tưởng tới những nhà thơ và nhà văn có duyên nợ với vùng đất này như:

• Trước Cách Mạng: Nguyễn Bính, nhà thơ lãng mạn đã đặt chân tới Mũi Cà Mau trong những chuyến “giang hồ” mà nhà thơ tự nhận.

• Cuộc kháng chiến chống Mỹ: Nguyễn Tuân với bút kí “Khi nào Bắc Nam được thống nhất, anh sẽ vô thăm đâu trước tiên?”

• Anh Đức với bút kí Bức thư Cà Mau

• Xuân Diệu với bài thơ Mũi Cà Mau

• Sơn Nam với “một pho từ điển sống về Nam Bộ”

• Nguyễn Ngọc Tư - một nhà văn sống và viết tại Cà Mau

- Ý nghĩa: Mũi Cà Mau chính là địa danh khơi gợi rất nhiều cảm hứng sáng tạo cho những nhà văn và nhà thơ. Đến với mũi Cà Mau cũng chính là đến với một vùng văn chương, vì thế khi viết về vùng đất này, tác giả đã thấy có những thách thức.

3.4 Câu 4 trang 50 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Chất trữ tình được thể hiện như thế nào ở trong bài tản văn? 

Trả lời:

- Người viết đến với Mũi Cà Mau với một tâm thế hết sức nhẹ nhőm, nhưng kì thực để thoả mãn được nỗi “khát thèm hạt phù sa ròng ròng tươi mới”. Những rung động rất mới mẻ, tức thì của tâm hồn khi được tiếp xúc với con người cùng cảnh vật đang thay thế cho sự hiểu biết về một mảnh đất thông qua những trang văn của người khác.

- Mượn lời văn trong tác phẩm của nhà văn Nguyễn Ngọc Tư nói ra nỗi niềm: “Cá thò lò… lạ lắm sao?”

- Thấy được sự bồi hồi vô cùng lạ lẫm của lòng mình đối với những kiểu bày tỏ niềm xúc động của biết bao người từ mọi miền về đây.

- Nhìn cảnh quan, sản vật và con người, lắng nghe từng lời ăn tiếng nói của “quê xứ Cà Mau” với niềm yêu mến, gần gũi và thân tình.

- Không giấu được niềm xúc động hết sức kín đáo khi rời xa Mũi Cà Mau: “Than hầm từ thân cây…. chợt cay nhòe”.

=> Chất trữ tình được thể hiện một cách trực tiếp (người viết tự bộc lộ ra cảm xúc), gián tiếp (những hình ảnh khách quan về cuộc sống có sức lay động và tình cảm người đọc nhờ cách tái hiện độc đáo của tác giả).

3.5 Câu 5 trang 50 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Dưới ngòi bút tác giả, sắc màu riêng của mảnh Đất Mũi hiện ra như thế nào?

Trả lời:

Dưới ngòi bút tác giả, sắc màu riêng của mảnh Đất Mũi hiện ra vừa mang chất hiện thực lại vừa mang chất trữ tình. 

3.6 Câu 6 trang 50 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Theo em, trong hai phương diện sau, phương diện nào đã thực sự nổi trội ở bài tản văn này? Vì sao em xác định như vậy?

Trả lời:

Theo em, trong hai phương diện phía trên, phương diện thực sự nổi trội ở bài tản văn này chính là: Tình cảm và cảm xúc chủ quan của nhân vật "tôi" (người viết) khi tiếp xúc với thiên nhiên cùng con người ở Đất Mũi. Vì thông qua tác phẩm, những tình cảm và cảm xúc của tác giả đã được hiện ra một cách rő nét. Ông đặt vào trong mỗi lời văn tình cảm và sự quan sát vô cùng tinh tế của mình. Phải dành nhiều tình cảm như thế nào thì mới thấy được cả vẻ đẹp được ẩn sâu bên trong của nơi đó và họa nó vào mỗi lời văn như vậy.

3.7 Câu 7 trang 50 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Nêu nhận xét của em về cách sử dụng ngôn ngữ và những biện pháp tu từ ở trong tác phẩm.

Trả lời:

Qua bài tản văn này, chúng ta có thể nhận thấy được rằng tác giả đã sử dụng nhiều biện pháp tu từ để có thể thể hiện sự tò mò cũng như sự quan tâm của mình đối với mảnh đất và con người sống ở đây. Những câu hỏi tu từ đã giúp cho tác giả giải tỏa được những thắc mắc ở trong lòng mình và đồng thời truyền tải được tình cảm mà tác giả muốn gửi gắm vào trong những từ ngữ, lời lẽ của mình. Nhờ đó, bài viết mang đậm chất tản văn đã truyền đạt được đầy đủ những ý tưởng chính một cách sâu sắc hơn.

4. Kết nối đọc viết 

Từ ý của câu "Không có khói, mà sao bước chân lên tàu rời Mũi, mắt tôi chợt cay nhòe", hãy viết một đoạn văn (dài khoảng 150 chữ) nói về cảm xúc đối với vùng Mũi Cà Mau.

Đoạn văn tham khảo:

Qua văn bản trên đã cho ta thấy được một mảnh đất Cà Mau trên dáng hình Việt Nam. Nó hiện ra với vẻ đẹp vô cùng tươi mới. Từ đây cho thấy đất nước của chúng ta vốn dĩ có những địa danh đẹp và nên thơ đến vậy. Những địa danh và thắng cảnh ấy càng khiến ta cảm thấy tự hào hơn về nét đẹp của dải đất hình chữ S này. Và hơn nữa là sự yêu quý dành cho những khung cảnh tuyệt đẹp nói riêng và quê hương đất nước nói chung. Thông qua tác phẩm này, những tình cảm và cảm xúc của tác giả đã được thể hiện một cách rő nét. Ông đặt vào trong từng lời văn biết bao tình cảm và sự quan sát hết sức tinh tế của mình. Phải dành nhiều tình cảm như thế nào mới thấy được cả vẻ đẹp ẩn sâu phía trong của nơi này và họa nó vào trong từng lời văn như thế. Chẳng những thế mà tác giả mới thốt lên câu “Không có khói, mà sao bước chân lên tàu rời Mũi, mắt tôi chợt cay nhòe”.

Bài viết trên giúp các em chuẩn bị trước những câu hỏi cho phần Soạn bài Cà mau quê xứ sách kết nối tri thức 11 tập 2. Thông qua bài viết, hy vọng các em có thể cảm nhận về khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp cùng những con người thân thiện nơi đây. Để học thêm nhiều tác phẩm khác thuộc chương trình ngữ văn 11 hoặc nội dung các môn học khác, các em hãy nhanh chóng truy cập vào website vuihoc.vn rồi đăng ký khoá học của VUIHOC để có thể học được nhiều kiến thức hay nhất cùng các thầy cô nhé!

Nguồn : 

https://vuihoc.vn/tin/thpt-soan-bai-ca-mau-que-xu-sach-ket-noi-tri-thuc-11-tap-2-2424.html

Chủ đề về mẹ luôn là một chủ đề rất hay và được khai thác nhiều trong văn học. Và bài soạn dưới đây cũng là một bài soạn về chủ đề thiêng liêng ấy. Cùng VUIHOC trả lời những câu hỏi thuộc phần Soạn bài và tôi vẫn muốn mẹ sách kết nối tri thức 11 tập 2 ngay nhé!

1. Soạn bài và tôi vẫn muốn mẹ sách kết nối tri thức: Trước khi đọc 

1.1 Câu 1 trang 41 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Hãy chia sẻ câu chuyện cảm động liên quan đến tình cảm mẹ con mà bạn từng biết thông qua các tác phẩm nghệ thuật (văn học, sân khấu hoặc điện ảnh...).

Phương pháp giải:

Dựa vào những hiểu biết của bản thân để có thể trả lời câu hỏi này. 

Lời giải chi tiết:

Câu chuyện cảm động nhất nói về tình mẫu tử mà em được biết đó là câu chuyện của Fantine và con gái của cô trong truyện Những người khốn khổ. Trong truyện, vì không có tiền để nuôi con gái, cô đã gửi đứa con bé bỏng của mình cho một gia đình khác và hàng ngày đi làm quần quật kiếm tiền để chu cấp cho con. Đến khi con cô bị ốm còn cô thì bị mất việc, cô trở thành gái điếm, sau đó bán cả răng và tóc của mình để có tiền mua thuốc cho con gái mình. Và cho đến khi chết, cô vẫn mong muốn cứu được con gái mình. Đó là một ví dụ điển hình cho tình mẫu tử thiêng liêng mà em được biết.  

1.2 Câu 2 trang 41 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức 

Qua thực tế cuộc sống xung quanh, bạn biết được những gì về hậu quả mà chiến tranh gây ra đối với cuộc sống con người?

Phương pháp giải:

Dựa vào kiến thức được biết của bản thân. 

Lời giải chi tiết:

Qua cuộc sống thực tế xung quanh, em đã biết được chiến tranh luôn mang tới những hậu quả nghiêm trọng đối với cuộc sống của chúng ta. Những hậu quả đó là:

- Các thương binh cùng với các bệnh nhân chất độc màu da cam…

- Những nỗi đau về tinh thần, đó là những dư chấn của chiến tranh, những ám ảnh về chết chóc và bom đạn, nỗi đau khi bị mất đi người thân hay gia đình bị ly tán…

- Môi trường bị ô nhiễm một cách nghiêm trọng bởi những chất thải hóa học sử dụng để chế tạo bom mìn, các chất độc hóa học đã giải xuống mặt đất không chỉ gây hại đối với con người mà còn phá hủy đi những cánh rừng, động vật tự nhiên cũng bị mất đi môi trường sống.

- Phá hủy vô vàn những công trình được xây dựng vĩ đại của nhân loại

- Nguy cơ khủng hoảng nền kinh tế nghiêm trọng,...

2. Soạn bài và tôi vẫn muốn mẹ sách kết nối tri thức: Trong khi đọc 

2.1 Câu 1:  Thời điểm và những sự kiện ban đầu đã xảy ra được lưu giữ vào trong kí ức của nhân vật.

Phương pháp giải:

Chú ý đến đoạn đầu của tác phẩm. 

Lời giải chi tiết:

- Thời điểm: năm 1941

- Sự kiện: tác giả đã học xong lớp một và tham gia vào một trại hè đội viên ở Gô-rô-đi-sa. 

2.2 Câu 2: Những hình ảnh mà nhân vật chứng kiến trên đường đi trại hè đội viên.

Phương pháp giải:

Chú ý vào diễn biến kế tiếp của câu chuyện. 

Lời giải chi tiết

Tác giả đã vô cùng vui sướng khi nhìn thấy những chiếc máy bay Đức nhưng cũng hiểu ra rằng sự chết chóc đang tới dần khi chiếc máy bay ấy ném bom xuống. 

2.3 Câu 3: Hoàn cảnh của chuyến đi có gì khác thường?

Phương pháp giải:

Chú ý hoàn cảnh của chuyến đi. 

Lời giải chi tiết:

Hoàn cảnh của chuyến đi này khác thường ở chỗ họ đang được đưa tới nơi không có chiến tranh – cái gọi là hậu phương, nhưng cứ đi tới đâu là quân Đức chuẩn bị đánh tới đấy và họ mãi mới có thể dừng chân tại Mô-đô-vi-a. 

2.4 Câu 4: Ấn tượng về nạn đói và chuyện ăn uống của con người trong đói khát.

Phương pháp giải:

Chú ý vào diễn biến câu chuyện tiếp theo. 

Lời giải chi tiết:

Ấn tượng về nạn đói cùng với chuyện ăn uống của con người trong đói khát của tác giả vô cùng khủng khiếp. Khi nạn đói ập tới, họ không có gì ăn cả, thậm chí họ đã phải giết cả con ngựa già để ăn nó và giấu diếm việc đó để bọn trẻ có thể ăn. Và thật may mắn vì lũ mèo quá gầy cho nên họ đã không phải ăn chúng. Tình cảnh ấy thật sự đáng thương. 

2.5 Câu 5: Trạng thái tinh thần của những đứa trẻ khi thiếu vắng mẹ.

Phương pháp giải:

Chú ý vào nội dung của đoạn tiếp theo từ đoạn “Chúng tôi đi với những cái bụng ỏng… khóc không nguôi.” 

Lời giải chi tiết:

Những đứa trẻ đều rất nhớ mẹ của chúng, đến nỗi mà khi nghe thấy từ “mẹ” thì tất cả đều bật khóc, những cô bảo mẫu đã kể chuyện cho chúng và luôn tránh nhắc tới từ đó, những đứa trẻ này quá tội nghiệp. 

2.6 Câu 6: Kết quả chờ đợi ba mẹ và niềm khát khao cháy bỏng của nhân vật.

Phương pháp giải:

Chú ý vào diễn biến đoạn cuối. 

Lời giải chi tiết:

Sau bao nhiêu năm, trải qua biết bao nhiêu sóng gió, tác giả vẫn không thể chờ đợi được ba mẹ của mình và khi ở độ tuổi hiện tại, khi đã năm mươi mốt tuổi, tác giả vẫn muốn gặp lại mẹ của mình như mình ở chục năm về trước, trong hình hài của một đứa bé. 

3. Soạn bài và tôi vẫn muốn mẹ sách kết nối tri thức: Sau khi đọc

3.1 Câu 1 trang 44 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Hãy tóm lược nội dung được kể ở trong văn bản và cho biết những điểm nhấn quan trọng trong câu chuyện. 

Phương pháp giải:

Chú ý vào những diễn biến của truyện. 

Lời giải chi tiết:

Truyện kể về một nhân vật tôi, vào năm tốt nghiệp lớp một và đang được tham gia một chuyến đi trại hè thì chiến tranh đã nổ ra. Nhân vật tôi cùng hàng chục đứa trẻ khác được đưa đi sơ tán sau đó sinh sống trong trại trẻ mồ côi. Tình cảnh của chúng vô cùng khó khăn khi luôn phải chịu đựng cảnh đói khát và di tán. Rồi nhân vật tôi cũng trốn ra và sống cùng với một gia đình nghèo khó ở ngoài. Và nhân vật tôi vẫn luôn ấp ủ niềm mong muốn tìm được mẹ của mình nhưng không thấy kết quả. Cho đến ngày nay, khi tôi đã 51 tuổi, mong muốn đó vẫn còn.

3.2 Câu 2 trang 44 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Chỉ ra những yếu tố đã tạo nên tính xác thực của những sự kiện được nhân vật kể lại cũng như trạng thái tâm lí của nhân vật trước những sự kiện đó. 

Phương pháp giải:

Dựa vào những yếu tố mang tính xác thực ở trong truyện. 

Lời giải chi tiết:

Những yếu tố tạo nên tính xác thực của những sự kiện được nhân vật kể lại đó là tháng và năm mà sự kiện diễn ra; địa điểm được nêu ra cũng cụ thể và đầy đủ; các sự việc đều diễn ra rất liền mạch và được thể hiện rő ràng thông qua cảm nhận của tác giả.

3.3 Câu 3 trang 44 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Phân tích một số chi tiết và hình ảnh tạo ra bức tranh cuộc sống đặc biệt được tái hiện trong văn bản. Chi tiết và hình ảnh nào đã thực sự gây ấn tượng mạnh với em? Vì sao? 

Phương pháp giải:

Chú ý vào những sự kiện được tác giả kể ra. 

Lời giải chi tiết:

* Cuộc sống nghèo đói và khổ cực

- không có chỗ nằm ngủ, chúng tôi đành chợp mắt trên rơm rạ…

- rồi nạn đói bắt đầu

- … người ta gọi đi ăn trưa, nhưng chẳng có gì để ăn.

- người ta giết Mai-ca. Và cho chúng tôi nước cùng một mẩu thịt rất nhỏ…

- …có thể ăn cả xô xúp, bởi trong xúp chẳng có gì.

- chúng tôi ăn hết tất cả chồi mầm, chúng tôi tước cả lớp vỏ non…

→ Đó là tình cảnh của cuộc sống phải di tản bởi chiến tranh. Ở đó, những đứa trẻ đáng ra được nhận tình yêu thương lại phải chịu cái cảnh nay đây, mai đó, không có đủ thức ăn để ăn mà chỉ có thể gắng gượng để sống sót bằng cách ăn bất cứ thứ gì mà chúng có.

* Cuộc sống thiếu vắng đi tình yêu thương của mẹ

- Những đứa trẻ nhỏ, chúng tôi có khoảng bốn mươi đứa… chúng tôi khóc rền. Gọi ba gọi mẹ.

- Cô bảo mẫu và giáo viên cố không nhắc đến từ “mẹ”…

- … ai đó bất ngờ nhắc đến mẹ, lập tức tất cả khóc òa

→ Đó chính là tiếng khóc của những đứa trẻ vô cùng đáng thương, chúng còn quá bé để xa mẹ. Chúng ngày đêm mong ngóng đến ngày được gặp lại ba mẹ của mình trong vô vọng. 

3.4 Câu 4 trang 45 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Toàn bộ câu chuyện được kể bởi một người vì chiến tranh mà phải nếm trải những ngày tháng đau thương khi còn nhỏ, tác giả là người ghi lại. Vậy trong việc tạo văn bản này, tác giả đóng vai trò gì? Phân tích thái độ của tác giả khi ghi lại sự kiện mà nhân chứng kể lại.

Phương pháp giải:

Chú ý vào tâm tư và tình cảm của nhân vật tôi. 

Lời giải chi tiết:

Toàn bộ câu chuyện được kể từ một người vì chiến tranh mà đã phải trải qua những ngày tháng đau thương khi còn nhỏ, tác giả là người ghi lại.

Trong việc tạo lập văn bản ấy, tác giả đóng vai trò như một người kể chuyện – người chứng kiến toàn bộ và cũng tham gia trực tiếp vào câu chuyện này. Những câu chuyện mà nhân vật tôi kể đều thấy cụ thể thời gian và địa điểm rő ràng; mọi người lúc ấy ra sao; trong tình cảnh như thế nào… tất cả được nhân vật tôi chứng kiến rồi kể lại. Bởi có lẽ đó là một phần trong ký ức kinh hoàng, đáng sợ về những năm tháng tuổi thơ gắn liền với chiến tranh, sống trong sự lo sợ, đói nghèo và thiếu vắng đi tình thương. Tác giả luôn cảm thông và muốn chia sẻ với mọi người xung quanh, là một đứa trẻ rất hiểu chuyện và sống có tình cảm. Đặc biệt đó là nỗi nhớ mẹ, cậu bé đó ngày đêm mong ngóng và hỏi han về mẹ của mình, rồi bắt đầu hành trình đi tìm kiếm trong vô vọng. Để cuối cùng, sau bao nhiêu năm tháng trôi qua, nỗi ám ảnh về những năm tháng ấy vẫn còn và cậu bé ngày nào đã lớn lên, nhưng cậu vẫn luôn muốn được gặp mẹ - cảm xúc đó vẫn không thay đổi suốt bấy nhiêu năm trôi qua. 

3.5 Câu 5 trang 45 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Theo em, những yếu tố nào có vai trò tạo nên sức lay động của văn bản đối với người đọc? Thông điệp mà em nhận được từ văn bản “Và tôi vẫn muốn mẹ..." là gì? 

Phương pháp giải:

Chú ý vào thông điệp mà tác giả muốn gửi gắm. 

Lời giải chi tiết:

Theo em, những yếu tố có vai trò tạo nên sức lay động cho văn bản đối với người đọc chính là sự chân thực trong từng câu chuyện. Mỗi sự việc trong câu chuyện đều được tác giả kể lại một cách hết sức ngắn gọn và cô đọng bằng chính những cảm xúc chân thật của mình – của một người đã từng trải qua hết những câu chuyện đó. Những tình cảm trong đó đều hết sức chân thật, nó gắn liền với từng sự kiện và hoàn cảnh một cách hoàn hảo.

Và thông qua văn bản này, em nhận ra được rằng: chiến tranh là khởi nguồn cho mọi bất hạnh. Chúng ta cần phải đấu tranh để có thể ngăn cản nó. Cậu bé trong truyện và bạn của cậu là hình ảnh của chúng ta khi gặp phải chiến tranh, nó khổ sở, thiếu thốn và đau đớn tới nhường nào. Và cái chúng ta thấy mới chỉ là những thứ diễn ra ở hậu phương, còn ngoài chiến trường, sự chết chóc là vô kể, mọi thứ đều sẽ vô cùng khủng khiếp khi chiến tranh xảy ra, bằng mọi cách chúng ta phải ngăn chặn nó. 

4. Kết nối đọc viết 

Qua những gì được văn bản cung cấp, hãy viết một đoạn văn (dài khoảng 150 chữ) phân tích ý nghĩa của hai câu cuối: “Tôi đã năm mươi mốt tuổi, tôi có hai con. Và tôi vẫn còn muốn mẹ."

Phương pháp giải:

Dựa vào ý hiểu của bản thân em về tác phẩm và 2 câu cuối của truyện để có thể trả lời câu hỏi này. 

Lời giải chi tiết:

Hai câu cuối trong truyện như lời tâm sự thầm kín từ tận đáy lòng của nhân vật tôi. Chiến tranh cũng đã qua đi, ông đã may mắn sống sót và có một cuộc sống mới với gia đình và 2 đứa con của mình, dù cho những ký ức về năm tháng tuổi thơ gắn liền với chiến tranh vẫn còn đó. Hai câu cuối đã phản ánh về hậu quả của chiến tranh để lại đối với thời thơ ấu của đứa trẻ ngày nào. Họ đều lớn lên, nhận thức được tất cả mọi thứ nhưng sự thiếu thốn tình mẹ vẫn còn đấy, trong thân xác của một người đã lớn tuổi, cậu vẫn nhớ đến mẹ mình, vẫn mong muốn được gặp mẹ và được mẹ ôm trong vòng tay ấm áp đó. Đó là niềm khao khát cũng là sự mong mỏi trong vô vọng của một đứa trẻ đã từng trải qua chiến tranh. Nó cũng nhắc nhở chúng ta một điều: có những câu chuyện sẽ chẳng thể quên được cho dù thời gian có trôi đi. 

Bài viết trên giúp các em chuẩn bị những câu hỏi cho phần Soạn bài và tôi vẫn muốn mẹ sách kết nối tri thức 11 tập 2. Hy vọng rằng sau khi các em tham khảo bài viết thì có thể hiểu được phần nào thông điệp tác giả muốn gửi gắm. Để học thêm nhiều tác phẩm khác thuộc chương trình ngữ văn 11 hoặc nội dung các môn học khác, các em hãy nhanh chóng truy cập vào website vuihoc.vn rồi đăng ký khoá học của VUIHOC để có thể học được nhiều kiến thức hay nhất cùng các thầy cô nhé!

Nguồn: 

https://vuihoc.vn/tin/thpt-soan-bai-va-toi-van-muon-me-sach-ket-noi-tri-thuc-11-tap-2-2423.html

Ai đã đặt tên cho dòng sông là một tác phẩm văn học rất quan trọng trong chương trình Ngữ văn THPT. Trong bài viết này, VUIHOC sẽ cùng các bạn Soạn bài Ai đã đặt tên cho dòng sông thuộc sách kết nối tri thức 11 tập 2 cùng giải quyết một số câu hỏi luyện tập trong sách nhé.

1. Soạn bài Ai đã đặt tên cho dòng sông sách kết nối tri thức: Trả lời câu hỏi trước khi đọc văn bản

1.1 Câu 1 (trang 35, SGK Ngữ Văn 11, tập hai)

Bạn hãy kể về một kỉ niệm đáng nhớ đối với dòng sông bạn đã từng biết?

Lời giải chi tiết:

Em đã từng có rất nhiều kỉ niệm đáng nhớ và gắn liền với dòng sông ở quê em – nơi mà em đã sinh ra và lớn lên. Con sông to lớn cũng gắn liền với những năm tháng tuổi trẻ còn đầy những sự hồn nhiên, vui tươi. Đó là khoảng thời gian đặc trưng bởi những ngày hè đầy nóng nực, em cùng với lũ bạn cùng nhau đi té nước ven sông, câu cá về ăn chung với cơm… Đây cũng là một phần của kỷ niệm hiện lên và vô cùng tuyệt vời và đáng nhớ đối với em. 

>> Mời bạn xem thêm: Soạn văn 11 đầy đủ 

1.2 Câu 2 (trang 35, SGK Ngữ Văn 11, tập hai)

Hãy chia sẻ những ấn tượng của bạn về hình ảnh về một dòng sông đã được tái hiện thông qua các tác phẩm văn học hoặc thông qua các loại hình nghệ thuật đặc sắc khác (âm nhạc, hội họa, điện ảnh…) 

Lời giải chi tiết:

Bản thân em lại rất ấn tượng với một hình ảnh con sông là sông Đà đã được thể hiện một cách xuất sắc ở trong tác phẩm Người lái đò sông Đà. Bởi đó cũng là một con sông rất đỗi hùng vĩ, dữ dội, thể hiện được rất rő vẻ đẹp đầy hoang dã, huyền bí của đất trời thiên nhiên và cảnh vật của vùng Tây Bắc.

2. Soạn bài Ai đã đặt tên cho dòng sông sách kết nối tri thức: Trả lời câu hỏi trong khi đọc văn bản 

2.1 Câu 1 trang 34 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức 

Hình ảnh con sông Hương ở đoạn thượng nguồn. 

Lời giải chi tiết:

- Sông Hương mang một vẻ đẹp tự do, phóng khoáng, hoang sơ nhưng cũng đầy bản lĩnh. Nét phóng khoáng cùng với sức sống mãnh liệt của nó làm cho con sông Hương trở nên vừa mạnh mẽ nhưng cũng rất lôi cuốn.

- Nét thơ mộng và trữ tình của dòng sông Hương cũng rất đặc biệt. Đây là một vẻ đẹp rất dịu dàng, đầy cảm xúc và khá sâu lắng, tạo nên cho dòng sông Hương một vẻ đẹp rất riêng biệt.

2.2 Câu 2 trang 34 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Nét độc đáo đã được thể hiện trong cách ví von, so sánh. 

Lời giải chi tiết:

Tác giả đã sử dụng một cách rất hài hòa về biện pháp so sánh, so sánh hình ảnh con sông Hương trong những trạng thái rất khác nhau  có khi là đối lập bằng những hình ảnh rất là đặc trưng và chứa đầy sự sáng tạo như ví von con sông Hương giống như “một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại”, hay một vẻ thiên nhiên hoang dại như “cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn”…

→ Làm nổi bật rő nét được một vẻ đẹp thiên nhiên đầy hoang dại, sức sống cực kỳ mãnh liệt, đầy cá tính của dòng sông Hương thuộc xứ Huế. 

2.3 Câu 3 trang 35 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Hình ảnh của con sông Hương khi đi ra giữa đồng bằng ở ngoại vi của thành phố Huế. 

Lời giải chi tiết:

- “người con gái nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa”

- “uốn mình theo những đường cong thật mềm”

- dòng sông chuyển hướng liên tục tạo dáng vẻ thướt tha, yểu điệu của người thiếu nữ

- “ôm lấy chân đồi Thiên Mụ”

- … 

2.4 Câu 4 trang 35 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Hình ảnh con sông Hương hiện lên trong lòng thành phố Huế. 

Lời giải chi tiết:

- “sông Hương vui tươi hẳn lên giữ những bãi xanh biếc của vùng…”

- “những nhánh sông đào mang nước sông Hương tỏa đi khắp phố thị…”

- “… sông Hương khi trôi qua thành phố đã trôi đi chậm, thực chậm, cơ hồ chỉ còn là một mặt hồ yên tĩnh”.

2.5 Câu 5 trang 37 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Cách đối sánh để làm nổi bật lên được nhịp chảy đặc biệt của dòng sông Hương. 

Lời giải chi tiết:

Tác giả đã đem so sánh điệu chảy yên bình, lặng lờ của dòng sông Hương giống như đang vấn vương một nỗi buồn lòng khó tả.

Đặc biệt, hình ảnh của dòng nước trôi êm đềm, nhè nhẹ dường như đang đong đưa theo trong mình một tứ tâm trạng nặng trĩu nào đó, có thể là nỗi buồn bã hay sự nhớ nhung, tưởng chừng như là nỗi đau lòng của chính dòng sông. Tất cả tạo nên một nhịp điệu dịu dàng của dòng nước, chậm rãi và lẳng lặng chảy.

2.6 Câu 6 trang 38 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Sự gắn bó chặt chẽ của dòng sông Hương với dòng âm nhạc cổ điển Huế. 

Lời giải chi tiết:

- “toàn bộ nền âm nhạc cổ điển Huế đã được sinh thành trên mặt nước của dòng sông này, trong những khoang thuyền, giữa tiếng nước rơi bán âm của mái chèo khuya…”

→ Tất cả các yếu tố đóng góp vào việc khẳng định được cái hồn và bản chất của âm nhạc cổ điển Huế, từ ngày ban đầu nó ra đời cũng chính là sự liên kết chặt chẽ với vẻ đẹp thơ mộng của dòng sông Hương.

2.7 Câu 7 trang 39 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Sông Hương ở trong dòng chảy của lịch sử đất nước. 

Lời giải chi tiết:

Sông Hương giống như một nhân chứng sống tồn tại mãi của lịch sử dân tộc, luôn luôn đồng hành cùng và dẫn dắt nhân dân ta ngay cả trong quá trình dựng nước và giữ nước của toàn dân tộc. 

2.8 Câu 8 trang 39 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Sông Hương ở trong cảm hứng của các nhà thơ. 

Lời giải chi tiết:

Chính bởi nhờ vẻ đẹp thơ mộng và sức hút không ngừng, Sông Hương từ lầu đã trở thành một nguồn cảm hứng vô tận cho các nhà thơ, khi có dịp được ghé qua đây từ các nhà thơ Cao Bá Quát, Bà Huyện Thanh Quan cho đến tâm hồn thơ mới đầy sự trong trẻo của Tố Hữu…

Sông Hương đã thôi thúc không ít những hồn thơ lưu dấu về một vẻ đẹp duyên dáng, yểu điệu nhưng đôi khi cũng hiện lên đầy mãnh liệt, mạnh mẽ, trở thành một điểm sáng rực rỡ trong văn học thơ ca Việt Nam.

3. Soạn bài Ai đã đặt tên cho dòng sông sách kết nối tri thức: Trả lời câu hỏi sau khi đọc văn bản

3.1 Câu 1 trang 40 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Những đặc tính tự nhiên nào của dòng sông Hương đã được tác giả chú ý làm nổi bật lên ở trong tác phẩm văn bản? Hãy chỉ ra các đoạn văn tiêu biểu khi nói về từng đặc tính riêng của con sông Hương. 

Lời giải chi tiết:

- Thượng nguồn: sông Hương được miêu tả và hiện lên với một vẻ đẹp đầy hoang dại, mãnh liệt và mạnh mẽ.

+ “cuộn xoáy như cơn lốc vào những đáy vực bí ẩn”

+ “như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại”

+ “Nhưng chính rừng già nơi đây, với cấu trúc đặc biệt có thể lý giải được về mặt khoa học, đã chế ngự được sức mạnh bản năng của người con gái của mình để khi ra khỏi rừng…”

- Ngoại vi thành phố, giữa các vùng đồng bằng châu thổ: sông Hương lại mang một dáng vẻ yểu điệu, quyến rũ của một người thiếu nữ trẻ đang nằm ngủ rất mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa to lớn, đối nghịch khi ở thượng nguồn.

+ “người con gái nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa”

+ “uốn mình theo những đường cong thật mềm”

+ dòng sông chuyển hướng liên tục tạo dáng vẻ thướt tha, yểu điệu của người thiếu nữ

+ “ôm lấy chân đồi Thiên Mụ”

- Trong lòng của thành phố: con sông Hương lại mang dáng vẻ nhẹ nhàng, lững lờ, từ từ trôi.

+ “như đã tìm đúng đường về, sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long”

+ “nó đã nhìn thấy chiếc cầu trắng của thành phố in ngần trên nền trời, nhỏ nhắn như những vầng trăng non.”

+ “con sông Hương của tôi, chợt thấy quý điệu chảy lặng lờ của nó khi qua thành phố… như những vấn vương của một nỗi lòng.”

3.2 Câu 2 trang 40 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Với tác phẩm Ai đã đặt tên cho dòng sông?, tác giả đã ngắm nhìn dòng sông Hương giống như một con người, trong nó có tồn tại tính cách, tình cảm riêng. Hãy tìm đọc ở trong đoạn trích về một số chi tiết đã thể hiện điều đó và phân tích thêm các nét độc đáo của nghệ thuật so sánh, nhân hóa đã được nhà văn sử dụng ở trong tác phẩm.

Lời giải chi tiết:

- “sông Hương đã sống nửa cuộc đời mình như một cô gái Di-gan phóng khoáng và man dại”

→ Sự hoang dã, mạnh mẽ của dòng sông Hương đã được tác giả tài tình so sánh với hình ảnh của cô gái Di-gan, một người con gái vô cùng xinh đẹp mà rất tự do, man dại. Cô ấy mang trong mình một vẻ đẹp trong sáng, hoàn toàn mang sự thuần khiết của tự nhiên. Sông cũng vậy, nó như một phần không thể tách rời trong vẻ đẹp thuần túy của thiên nhiên. Đây là một loại vẻ đẹp không bị tạp chất nào xen lẫn, mà chỉ mang trong mình cái đẹp một cách nguyên sơ và trong sáng.

- “người tình mong đợi mới đến đánh thức người gái đẹp nằm ngủ mơ màng giữa cánh đồng Châu Hóa đầy hoa dại.”

→ Sông Hương trở thành một hình ảnh của một người thiếu nữ yên bình đang nằm ngủ, mang vẻ yểu điệu, thục nữ và dịu dàng. Cái vẻ đẹp hoang dã, đầy tự do ấy cách đây không lâu dường như đã tan biến, cảnh quan thơ mộng xung quanh cũng đã mài mòn đi vẻ đẹp nguyên thủy của dòng sông Hương để thay thế bằng một hình ảnh yên bình của một người thiếu nữ. 

- “sông Hương vui tươi hẳn lên giữa những biền bãi xanh biếc của vùng ngoại ô Kim Long”

→ Đó là niềm hạnh phúc của người đã lâu rời xa quê hương, được gặp lại bạn bè và nhìn thấy cảnh vật quen thuộc, làm cho họ tràn đầy niềm vui và phấn khởi. Tuy nhiên, khi bước vào lòng thành phố, Sông Hương dường như mang một dáng vẻ tĩnh lặng, lững lờ và chảy qua mỗi góc phố, mỗi con đường nhỏ ở trong thành phố.

Thông qua cái nhìn trìu mến và tâm hồn lãng mạn của nhà văn, Sông Hương hiện lên như một hình ảnh của một người hoàn thiện, đầy những cảm xúc đa dạng, mới lạ và độc đáo, khiến người đọc không thể không bị cuốn hút và mê hoặc.

3.3 Câu 3 trang 41 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Trong cảm nhận của tác giả, sông Hương đã có sự gắn bó chặt chẽ như thế nào với thành phố Huế? Hãy phân tích một số những hình ảnh, chi tiết để làm rő mối quan hệ gắn kết đặc biệt này. 

Lời giải chi tiết:

Đầu tiên, không thể không nhắc đến hình ảnh dòng sông Hương đã bắt gặp thành phố Huế. Sông Hương dường như là một người con trở về nhà, chạm tới thành phố giống như đặt chân đến một bến đỗ quan trọng trong cuộc đời, nó vui mừng, hạnh phúc khi chào đón.

Hơn thế nữa, dòng sông Hương gắn liền với nhã nhạc cung đình Huế, một loại nghệ thuật âm nhạc nổi tiếng ở vùng đất Huế. Sự kết hợp này tạo nên một sự hòa quyện hoàn hảo, đưa người thưởng ngoạn sâu vào bầu không khí yên bình đặc biệt. Đây chính là vẻ đẹp mà Sông Hương mang trong âm nhạc cổ điển của vùng Huế.

Cuối cùng, đó là một mối liên kết bền chặt kéo dài hàng nghìn năm giữa Sông Hương và thành phố, như một sợi keo liền chặt, kết nối vui buồn, bền vững qua thăng trầm của thời gian.

3.4 Câu 4 trang 41 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Trong văn bản, có hai phương diện đáng chú ý; những thông tin khách quan về sông Hương và cảm xúc về con sông này. Theo bạn, nội dung nào nổi trội hơn? Cơ sở nào giúp bạn xác định như vậy? 

Lời giải chi tiết:

Từ góc nhìn của cá nhân, điểm nổi bật ở trong bài tùy bút chính là cảm xúc về dòng sông. Trong toàn bộ tác phẩm, ngoài việc trình bày thông tin một cách khách quan về sông như địa lý, hướng chảy, tác giả cũng thường xuyên đem so sánh, lý giải, và tạo ra những liên tưởng đầy mới mẻ về Sông Hương từ nguồn đến hạ lưu của sông.

Cách mà tác giả đã sử dụng đã ví von và nhân hóa đều hiện lên rất độc đáo và phù hợp với ngữ cảnh, tạo điểm nhấn cho tác phẩm. Thông qua những phương tiện này, người đọc cũng sẽ không chỉ nhìn thấy một dòng sông theo khía cạnh địa lý mà còn giống như là một sinh vật sống khi đang tương tác với con người - một vẻ đẹp ẩn chứa mà tác giả đã khám phá.

3.5 Câu 5 trang 41 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Kiến thức văn hóa tổng hợp đã được tác giả huy động như thế nào khi viết bài tùy bút về sông Hương? Theo bạn, mục đích của việc huy động kiến thức đó là gì?

Lời giải chi tiết:

Trong bài viết, tác giả đã rất khéo léo sử dụng kiến thức văn hóa tổng hợp đã được ông huy động một cách hết sức tài tình ở trong tác phẩm tùy bút. Tác giả đã không quá phô trương và sa đà trong việc nói nặng về những kiến thức về mặt khoa học, địa lý, ông vẫn luôn đan xen vào trong những câu văn và bày tỏ nên những cảm xúc, cùng những sự ví von đầy tinh tế và văn thơ của mình.

Bằng cách vận dụng được những kiến thức đầy linh hoạt như vậy, tác giả cũng muốn gửi gắm đến cho mọi người đọc một hình ảnh của dòng sông Hương hiện lên là hoàn toàn độc đáo, đẹp đẽ với vẻ đẹp có phần yểu điệu của thiếu nữ, kèm theo vẻ hoang dại của cô gái Di-gan… Đó cũng chính là phần hồn mạnh mẽ của dòng sông Hương và nó đã được tác giả khám phá ra, ghi nhận và truyền tải sống động đến với người đọc. 

3.6 Câu 6 trang 41 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Nêu cảm nhận của bạn về ý nghĩa nhan đề bài tùy bút. Theo bạn, cách đặt nhan đề của tác giả có gì đáng chú ý. 

Lời giải chi tiết:

Cách đặt tên cho nhan đề cho tác phẩm của tác giả cũng hết sức độc đáo, nó vừa là một câu hỏi tu từ, cũng vừa là một câu hỏi mang tính khẳng định.

- Nhan đề đó đã nhằm mục đích khơi dậy được những khát vọng, niềm tự hào của toàn bộ con người khi mong muốn mang cái đẹp để gây dựng, vun đắp cho văn hóa, lịch sử của vùng đất xứ Huế.

- Không những vậy, chính từ cách đặt nhan đề như vậy của tác giả cũng đã khơi dậy được sự tò mò, trí tưởng tượng mạnh mẽ ở trong lòng những người độc giả quan tâm. 

- Đó là cũng một cách dẫn dắt mang đầy sự độc đáo, sáng tạo và mới mẻ mà chính tác giả cũng muốn gửi gắm đến người đọc trước khi đưa họ đến với một dòng sông Hương mạnh mẽ nhưng cũng thơ mộng nơi xứ Huế. 

3.7 Câu 7 trang 41 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Phân tích một số yếu tố nghệ thuật mà bạn cho là đặc sắc trong đoạn trích Ai đã đặt tên cho dòng sông?

Lời giải chi tiết:

- Nghệ thuật sử dụng hình ảnh, từ ngữ tinh tế: tác giả đã sử dụng một cách tinh tế về ngôn từ và hình ảnh, kết hợp một cách sáng tạo giữa yếu tố khoa học và văn học. Bằng việc sử dụng cả những câu văn miêu tả khách quan về dòng sông và những câu văn trữ tình, lãng mạn, tác giả đã tạo ra một cách diễn đạt đa dạng, thể hiện cảm xúc và tình yêu với dòng sông một cách sâu sắc.

- Sử dụng linh hoạt các biện pháp nghệ thuật so sánh, nhân hóa, ẩn dụ…: đã tạo nên hình ảnh sống động của dòng sông, biểu hiện lên được các trạng thái khác nhau và thay đổi một cách linh hoạt, đồng thời cũng thể hiện được rő sự tình cảm, tình yêu mến của tác giả đối với dòng sông, tạo nên một bức tranh sử thi đầy trữ tình, lãng mạn.

- Sức liên tưởng phong phú, vốn hiểu biết phong phú về nhiều lĩnh vực: tác giả không chỉ thể hiện được sự am hiểu sâu rộng về địa lý mà còn nhấn mạnh vào việc nhân cách hóa dòng sông Hương, nó giống như một người bạn, một đối tượng trữ tình của những người lính, của những nhà thơ qua thời kỳ lịch sử từ xưa đến nay.

4. Kết nối đọc - viết trang 41 SGK Văn 11/2 kết nối tri thức

Đề bài: Hãy viết đoạn văn (khoảng 150 chữ) phân tích một hình ảnh độc đáo của sông Hương đã được tác giả sử dụng để làm nổi bật nên những nét riêng của con sông Hương. 

Lời giải chi tiết:

Trong bản văn, hình ảnh ấn tượng nhất là so sánh dòng sông với cô gái Di-gan, một phác họa rất sáng tạo và đáng nhớ. Ở nguồn của sông, nơi nước chảy mạnh mẽ và cuồn cuộn, đó là thượng nguồn của dòng sông Hương, đây là nơi mà nó bắt đầu, và chính tại nơi này, nó đã mang theo một phần hoang dã giống như con thú nhưng chưa được thuần phục, hoàn toàn tự nhiên và mạnh mẽ. Tuy nhiên, qua góc nhìn đầy lãng mạn của tác giả, dòng sông không giống như một con thú hoang, mà thay vào đó, nó dường như lại rất giống hình ảnh của một cô gái Di-gan, một hình tượng luôn được mô tả là chứa đầy phóng khoáng, tự do và man dại.

Thật vậy, đó cũng chính là vẻ đẹp nguồn gốc của cuộc sống, tại nơi nó bắt nguồn và nó cũng chưa bị giới hạn bởi bất kỳ thứ ràng buộc nào. Nó vẫn mang trong mình mang vẻ đẹp của thiên nhiên núi rừng, chứa đầy sự man dại và hoang dã trong tự nhiên, đó là vẻ đẹp của sự tạo hóa, của một thực thể có giá trị vốn có. Sự hoang dã của nó đã được biến đổi thành một vẻ đẹp đầy quyến rũ. Điều này có thể được xem là một thành công lớn của tác giả khi ông đã có thể so sánh sông Hương với vẻ đẹp của con người.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết bài soạn bài Ai đã đặt tên cho dòng sông sách kết nối tri thức lớp 11 tập 2. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

Nguồn: 

https://vuihoc.vn/tin/thpt-soan-bai-ai-da-dat-ten-cho-dong-song-sach-ket-noi-tri-thuc-11-tap-2-2415.html

Biện pháp tu từ là biện pháp nghệ thuật hay được sử dụng trong các tác phẩm văn thơ nổi tiếng. Hiểu được chúng sẽ giúp các em có thể vận dụng vào các bài phân tích làm bài văn trở nên hay và sinh động hơn. Bởi vậy, cùng VUIHOC tham khảo Soạn bài thực hành tiếng Việt: Biện pháp tu từ lặp cấu trúc, biện pháp tu từ đối sách kết nối tri thức 11 nhé!

Soạn bài thực hành tiếng Việt: Biện pháp tu từ lặp cấu trúc, biện pháp tu từ đối 

1. Câu 1 trang 20 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức

Xác định và phân tích tác dụng của biện pháp tu từ lặp cấu trúc có trong những đoạn thơ dưới đây (trích tác phẩm Truyện Kiều):

Phương pháp giải:

Dựa vào phần lý thuyết để có thể trả lời câu hỏi. 

Lời giải chi tiết:

a. Biện pháp tu từ lặp cấu trúc là “buồn trông…”

→ Qua đó tác giả muốn nhấn mạnh về cảm xúc chán chường, mong ngóng và chờ đợi của Thúy Kiều ở lầu Ngưng Bích. Nàng luôn mong ngóng có ngày được thoát ra khỏi nơi đây nhưng không biết bao giờ mới có thể ra được bởi vậy cứ buồn rầu mà nhìn cảnh vật. Ngoài ra, điệp ngữ còn có tác dụng giúp tạo nhịp điệu cho câu thơ, tác động mạnh đến cảm xúc của người đọc.

 b. Biện pháp tu từ là lặp từ “khi”, “sao”, “mình”

→ Tác giả muốn nhấn mạnh về sự chán chường và bẽ bàng trước hoàn cảnh của chính mình mà nhân vật trữ tình thể hiện. Cuộc đời của nàng vốn đã rất bất hạnh, giờ đây nhìn lại nàng lại thấy mình thực sự thảm hại, như ngọc nát đá tan.

 c. Biện pháp tu từ lặp cấu trúc là “đã cho… đã đày…”

→ Qua biện pháp lặp, tác giả muốn nhấn mạnh về sự bạc mệnh của những người tài hoa ở trong xã hội cũ. Tạo hóa đã ban tặng cho họ tài năng hơn người và cũng khiến cho họ khổ hơn người, tài năng và cuộc đời của họ dường như đánh đố nhau làm cho người đọc nghe không khỏi xót xa cho số phận vô cùng bất hạnh của họ. 

2. Câu 2 trang 21 SGK Văn 11/2 Kết nối tri thức 

Xác định và phân tích về tác dụng của biện pháp tu từ đối ở trong những đoạn thơ dưới đây (trích trong tác phẩm Truyện Kiều).

Phương pháp giải:

Đọc kỹ phần lý thuyết về biện pháp tu từ đối để có thể trả lời câu hỏi này. 

Lời giải chi tiết:

 a. Biện pháp tu từ: đối trong một cặp câu đó là “Tình trong như đã mặt ngoài còn e”, “Chập chờn cơn tỉnh cơn mê”, “Khách đà lên ngựa người còn ghé theo”.

→ Việc sử dụng những cặp đối trong cùng một câu như thế giúp tác giả dễ dàng tái hiện lại cuộc gặp gỡ định mệnh giữa Kim Kiều ở trong Truyện Kiều. Đồng thời, nó cũng giúp làm nổi bật tình cảm của hai người đối với nhau, dù cả hai đều mến mộ nhau nhưng đều tỏ ra rất e ngại và thẹn thùng.

 b. Biện pháp tu từ đó là: đối vế câu “Một mình nương ngọn đèn khuya/ Áo đầm giọt lệ tóc se mái sầu”, “Phận dầu dầu vậy cũng dầu/ Xót lòng đeo đẳng bấy lâu một lời!”…

→ Nhấn mạnh về sự cô đơn và lẻ loi của nhân vật trữ tình ở trong đêm. Dường như nàng đang bầu bạn với ngọn đèn khuya, cảm thấy cô đơn, buồn bã và mong chờ vào một điều gì đó, rồi lại thấy tự thương cho chính bản thân mình.

 c. Biện pháp tu từ đó là đối trong một cặp câu “Nửa in gối chiếc/ nửa soi dặm đường”

→ Việc sử dụng biện pháp tu từ đối là để nhấn mạnh sự cô đơn của nhân vật trữ tình chỉ có trăng để làm bạn và làm tri kỷ. Đồng thời, biện pháp đối như thế giúp cho lời thơ trở nên cân xứng và câu văn thêm phần hài hòa và thu hút người đọc hơn. 

Hy vọng sau khi tham khảo Soạn bài thực hành tiếng Việt: Biện pháp tu từ lặp cấu trúc, biện pháp tu từ đối, các em có thể nắm rő chức năng và cách dùng của các biện pháp tu từ này. Từ đó tự áp dụng vào những bài văn hoặc bài phân tích của mình sao cho hiệu quả. Ngoài ra, để học thêm những bài soạn khác thuộc chương trình ngữ văn 11 hoặc kể cả những môn học khác, các em nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn để có thể đăng ký khoá học của VUIHOC và tiếp thu kiến thức cùng các thầy cô ngay nhé!

Nguồn: 

https://vuihoc.vn/tin/thpt-soan-bai-thuc-hanh-tieng-viet-bien-phap-tu-tu-lap-cau-truc-bien-phap-tu-tu-doi-sach-ket-noi-tri-thuc-11-2374.html