Trong bài viết này, VUIHOC sẽ hướng dẫn các bạn cách để soạn bài Thiên Trường vãn vọng, cùng trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa Kết nối tri thức lớp 8 tập 1 để nắm rő được nội dung và ý nghĩa của bài học, cùng theo dői nhé!

1. Soạn bài Thiên Trường vãn vọng  văn 8 tập 1 kết nối tri thức: Trước khi đọc 

Em có thích ngắm cảnh hoàng hôn không? Tại vì sao?

Lời giải chi tiết:

Em vô cùng thích ngắm cảnh hoàng hôn bởi vì cảnh lúc hoàng hôn rất đẹp, gợi nên được cảm giác yên bình ở trong lòng người.

2. Soạn bài Thiên Trường vãn vọng  văn 8 tập 1 kết nối tri thức: Đọc văn bản

2.1 Biện pháp tu từ điệp ngữ và hình thức đối trong hai câu thơ đầu.

- Biện pháp tu từ điệp ngữ được sử dụng: dường

- Hình thức đối: Trước xóm/ sau thôn/ tựa khói lồng.

Bóng chiều/ dường có/ lại dường không.

2.2 Hình ảnh con người và thiên nhiên.

- Hình ảnh về con người: Mục đồng.

- Hình ảnh về thiên nhiên: Khói, bóng chiều, trâu, cò trắng liệng xuống đồng.

>> Xem thêm: Soạn văn 8 kết nối tri thức

3. Soạn bài Thiên Trường vãn vọng  văn 8 tập 1 kết nối tri thức: Sau khi đọc 

Nội dung chính: Bài thơ miêu tả sâu sắc về cuộc sống của người dân xóm làng, những cảm xúc và suy tư của Trần Nhân Tông về vẻ đẹp mộc mạc của vùng Thiên Trường. Những dòng cảm xúc trong bài thơ đượm sâu và nồng nàn, thể hiện sự nhẹ nhàng và bất ngờ của Trần Nhân Tông khi đối diện với cảnh vật trải dài trước mắt. Nhà thơ lắng đọng trong cảm xúc của mình, nhấn mạnh vào sự hòa mình vào bức tranh tự nhiên của quê hương, nơi mà ông vẫn luôn gắn bó và cảm thấy yên bình.

3.1 Câu 1 trang 44 SGK văn 8/1 kết nối tri thức 

Hãy xác định được thể thơ của bài “Thiên Trường vãn vọng” và cho biết em đã dựa vào các yếu tố nào để có thể nhận biết thể thơ đó.

Lời giải chi tiết:

- Thể thơ được sử dụng: Thất ngôn tứ tuyệt

- Các yếu tố cơ bản ở trong bài thơ đã giúp em nhận biết thể thơ:

+ Bài thơ có chứa 4 câu, mỗi câu thơ có bảy chữ.

+ Về luật thơ: luật trắc.

3.2 Câu 2 trang 44 SGK văn 8/1 kết nối tri thức

Cảnh vật ở trong hai câu thơ đầu đã được tái hiện vào khoảng thời gian nào? Chỉ ra được mối liên hệ giữa thời gian và các hình ảnh đã được miêu tả.

Lời giải chi tiết:

- Cảnh vật ở trong hai câu thơ đầu đã được tái hiện vào khoảng thời gian buổi chiều tà (hoàng hôn).

- Mối liên hệ giữa thời gian và các hình ảnh đã được miêu tả: Các thôn xóm đã bắt đầu chìm dần ở trong sương khói như mơ như thực. (Khi chiều xuống sẽ thường có lớp sương bao quanh gần giống như làn khói). Một khung cảnh của làng quê thật là thanh bình và êm ả, nên thơ.

3.3 Câu 3 trang 44 SGK văn 8/1 kết nối tri thức

Những hình ảnh ở trong hai câu thơ cuối đã gợi lên một bức tranh về cuộc sống như thế nào?

Lời giải chi tiết:

Hình ảnh ở trong hai câu thơ cuối:

- “Tiếng sáo của trẻ chăn trâu văng vẳng”

- “Từng đôi cò trắng đang xoè cánh đậu xuống đồng”

⇒ Cảnh vật trong hai câu thơ cuối cùng trở nên sống động với sự hiện diện của âm thanh và hoạt động của các sự vật. Hình ảnh "cò trắng từng đôi liệng xuống đồng" mở ra một không gian thoáng đãng, rộng lớn, trong sáng và yên bình. Điều này thể hiện sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, mang lại cảm giác thân thuộc và gần gũi. Cảnh này là một lời nhắc nhở về sự tương tác hòa hợp giữa con người và môi trường xung quanh, làm cho trải nghiệm của Trần Nhân Tông trở nên đầy ý nghĩa và sâu sắc hơn.

3.4 Câu 4 trang 44 SGK văn 8/1 kết nối tri thức

Bài thơ đã tái hiện lên cảnh vật và cuộc sống của con người trong nhiều khoảng không gian. Em hãy chỉ ra những khoảng không gian đó theo một trình tự được miêu tả ở trong bài thơ.

Lời giải chi tiết:

Những khoảng không gian đã tái hiện cảnh vật và cuộc sống con người theo trình tự được miêu tả ở trong bài thơ:

- Không gian về thôn xóm: Thôn xóm chìm dưới màn khói chiều

- Không gian về đồng quê:

+ Trẻ mục đồng đã khuất sau những thôn trước, thôn sau

+ Những cánh cò trắng chao liệng xuống dưới những cánh đồng

→ Tác giả dường như đã chìm đắm vào trong cảnh vật, non sông mình, tác giả như mở rộng tấm lòng để đón nhận vẻ đẹp bình dị, yên bình của cuộc sống.

3.5 Câu 5 trang 44 SGK văn 8/1 kết nối tri thức

Theo em, thông qua bức tranh thiên nhiên và cuộc sống được tái hiện ở trong bài thơ, tác giả đã bộc lộ nên cảm xúc, tâm trạng gì?

Lời giải chi tiết:

Trong bức tranh thiên nhiên và cuộc sống mà bài thơ tái hiện, tác giả đã thể hiện sự chìm đắm, say mê trong vẻ đẹp của cảnh vật. Tác giả cũng đã ngắm nhìn và thưởng thức nét đẹp của xóm thôn, cảm thấy hạnh phúc trước cuộc sống không bị quấy rối bởi cuộc tranh đấu. Tâm trạng của tác giả lộ ra qua việc bày tỏ lòng vui mừng và sự hài lòng với cuộc sống ở quê hương. Bức tranh này cũng cho thấy mối quan hệ gần gũi giữa nhà vua và nhân dân, nơi vị vua được mô tả như một người gần gũi, yêu thương nhân dân và mong muốn sự yên bình cho họ. Điều này thể hiện lòng biết ơn và tình cảm sâu sắc của tác giả đối với quê hương và vị vua.

3.6 Câu 6 trang 45 SGK văn 8/1 kết nối tri thức

Câu kết ở trong bài thơ tứ tuyệt Đường luật thường để lại dư âm. Hãy cho biết ở câu kết trong Thiên Trường vãn vọng có thể gợi cho em được những cảm xúc, suy nghĩ gì?

Lời giải chi tiết:

Câu kết: Bạch lộ song song phi hạ điền (Cò trắng từng đôi liệng xuống đồng).

Hình ảnh của "cò trắng từng đôi liệng xuống đồng" đưa đến người đọc một vẻ đẹp yên bình, mà cũng là biểu tượng cho hình ảnh của làng quê Việt Nam. Điều này tạo ra một không gian mở, với không khí thoáng đãng, cao rộng và trong lành, đã mang lại cảm giác yên bình và thanh thản. Thông qua hình ảnh này, chúng ta cũng nhận thấy sự hài hòa giữa con người và thiên nhiên, tạo ra một môi trường thân thiện và gần gũi. Cảnh này khơi gợi trong chúng ta một cảm giác thân quen, như là một phần của cuộc sống tự nhiên và hòa mình vào vẻ đẹp của quê hương.

3.7 Câu 7 trang 45 SGK văn 8/1 kết nối tri thức

Tác giả Thiên Trường vãn vọng khi còn là một vị vua. Điều đó đã gợi cho em được những suy nghĩ gì khi đọc bài thơ?

Lời giải chi tiết:

Tác giả của bài thơ được cho là một vị vua mang trong mình tâm hồn của một nhà thơ. Trong bài thơ, không có sự phân biệt rő ràng giữa người lãnh đạo cao nhất của quốc gia và người nông dân giản dị nhất. Điều này thể hiện sự gần gũi và thấu hiểu giữa vị vua và nhân dân, dù họ có các vai trò và địa vị khác nhau. Sự gần gũi này cho thấy tình yêu và quan tâm của nhà vua đối với dân chúng và mong muốn giữ gìn sự thanh bình. Có lẽ, vì những vị vua Trần đã thể hiện tình thân dân, lòng yêu dân như con cái của mình, nên mỗi khi đất nước đối mặt với nguy cơ xâm lược (đặc biệt là trong những cuộc xâm lược của quân Nguyên - Mông), họ luôn dẫn dắt nhân dân một cách hiệu quả để chống lại kẻ thù và bảo vệ đất nước thành công.

4. Kết nối đọc viết trang 45 SGK văn 8/1 kết nối tri thức

Viết đoạn văn (dài khoảng 7 – 9 câu) trình bày về cảm nhận của em đối với nhan đề hoặc một hình ảnh đặc sắc có trong bài thơ Thiên Trường vãn vọng.

Đoạn văn tham khảo

Trong văn học trung đại, ngoài các tác phẩm tôn vinh truyền thống anh hùng và tình yêu đất nước, còn có những bài thơ tập trung vào việc miêu tả và tôn vinh vẻ đẹp của thiên nhiên, cảnh vật. Tình yêu này đã được thể hiện một cách rő ràng trong bài thơ "Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra" của Trần Nhân Tông.

Thôn hậu thôn tiền đạm tự yên

Bán vô bán hữu tịch dương biên

Cảnh vật hiện ra mờ mịt, không rő nét, như một sự kết hợp giữa hư không và hiện thực. Chiều muộn với cảnh vật phai nhạt trong sương mù, thể hiện vẻ đẹp mơ hồ, yên bình của thôn dã. Đây là một khung cảnh không chỉ thực tế mà còn là sự cảm nhận sâu sắc từ tác giả. Không gian vừa tồn tại vừa mơ màng, như thể "bán vô bán hữu" - tồn tại và không tồn tại đồng thời. Buổi chiều mang đến nỗi buồn nhẹ nhàng, không gian làng quê yên bình, êm đềm. Tất cả những điều này thể hiện sự tinh tế và nhạy cảm của một tâm hồn trước vẻ đẹp giản dị của cuộc sống.

Qua bài viết này, VUIHOC đã cung cấp cho các em chi tiết bài soạn bài Thiên Trường vãn vọng trong sách Kết nối tri thức 8 tập 1. Hi vọng rằng những gợi ý, hướng dẫn của bài soạn có thể giúp các em nắm được những ý chính cũng như trau dồi được nội dung kiến thức. Để học nhiều hơn các kiến thức của những môn học khác thì các em hãy nhanh tay truy cập vào website vuihoc.vn hoặc đăng ký khóa học với các thầy cô giáo của VUIHOC ngay bây giờ nhé!

 

Nguồn: 

https://vuihoc.vn/tin/thcs-soan-bai-thien-truong-van-vong-van-8-tap-1-ket-noi-tri-thuc-3513.html